Joe Biden, fráfarandi forseti Bandaríkjanna, veitti á mánudag fyrirbyggjandi náðanir til fjölda opinberra starfsmanna.
Þeirra á meðal eru Mark Milley, fyrrverandi formanni herforingjaráðsins, Dr. Anthony Fauci og meðlimir í nefndinni sem rannsakaði árásina á þinghúsið 6. janúar 2021.
Með þessu segist Biden vera að nýta sér rétt sinn sem forseta til að verja einstaklinga sem hafa gagnrýnt næsta forseta, Donald Trump.
Hann hafði áður náðað son sinn, Hunter Biden, fyrir glæpi sem hann hafði ítrekað sagt að hann myndi ekki skipta sér af með forsetavaldi
Óvenjulegt fordæmi
Náðarnir eru sögulega óvenjulegar og sýna vald forseta á áhrifaríkan hátt.
Biden segist óttast hefndaraðgerðir frá Trump og bandamönnum hans gegn þeim sem Trump hefur gagnrýnt, en þeirra á meðal er Liz Cheney, fyrrverandi þingmaður Repúblikanaflokksins.
Í yfirlýsingu sinni sagði Biden:
„Þessar aðstæður eru óvenjulegar, og ég get ekki í góðri samvisku setið aðgerðarlaus. Rannsóknir sem byggja á órökstuddum og pólitískum hvötum hafa skelfileg áhrif á líf, öryggi og fjárhagsstöðu þeirra sem verða fyrir barðinu á þeim.“
Biden lagði áherslu á að náðanirnar væru ekki játning á sekt heldur viðurkenning á þjónustu þessara einstaklinga við þjóðina.
Þeir sem fengu náðun
Mark Milley, sem hefur gagnrýnt Trump harðlega, þakkaði Biden fyrir að veita fjölskyldu sinni vernd.
„Eftir 43 ára þjónustu við þjóðina vil ég ekki eyða þeim tíma sem ég á eftir í áhyggjur af hefndaraðgerðum,“ sagði Milley.
Dr. Anthony Fauci, fyrrverandi forstjóri smitsjúkdómastofnunar Bandaríkjanna, sagði:
„Ég er mjög þakklátur forsetanum fyrir þessa náðun, þó ég hafi ekki óskað eftir henni. Ásakanirnar eru algerlega órökstuddar, en ógnirnar við mig og fjölskyldu mína hafa verið raunverulegar.“
Fyrrverandi lögreglumaður við þinghúsið, Harry Dunn, lýsti einnig þakklæti sínu og sagði að hann óskaði þess að náðanirnar hefðu ekki verið nauðsynlegar en að núverandi pólitískt umhverfi hefði krafist þeirra.
Afleiðingar náðana
Náðarnir verja viðtakendur gegn brot á landslögum en tryggja ekki vernd gegn rannsóknum á öðrum sviðum, svo sem skattamálum eða rannsóknum þingnefnda.
Sérfræðingar benda á að náðanirnar geri það einnig auðveldara að krefjast vitnisburðar, þar sem viðtakendur geta ekki lengur vísað til fimmtu grein stjórnarskrárinnar um sjálfsásökun.
Það þýðir að náðaður einstaklingur má ekki neita að bera vitni ef það gæti lýst yfir eigin sekt eins og allir Bandaríkjamenn eiga annars rétt á.
Pólitískt fordæmi
Þessar náðanir eru fordæmalausar að umfangi og ástæða þeirra vekur athygli.
Þær eru í mótsögn við fordæmið þegar Gerald Ford veitti Richard Nixon náðun árið 1974, þar sem sá síðarnefndi stóð frammi fyrir raunverulegri sakamálarannsókn.
Enginn sem Biden veitti náðun virtist vera í bráðri hættu á ákæru en forsetinn taldi ógnina nægilega raunverulega til að bregðast við.
Viðbrögð frá andstæðingum
Jesse Binnall, einn lögfræðinga Trumps, benti á að náðanirnar gætu í raun haft öfug áhrif og gert það auðveldara að krefja viðtakendur um vitnisburð í málaferlum.
Biden sagðist hins vegar hafa ákveðið að grípa til þessara aðgerða til að forðast pólitískar hefndaraðgerðir og tryggja að þeir sem unnu að málefnum þjóðarinnar gætu haldið áfram lífi sínu án ógnana eða kostnaðarsamra málaferla.
Talið er að þessar aðgerðir Bidens setji hættulegt fordæmi þar sem forsetar geti einfaldlega náðað fólk fyrirfram ef þeir telja þá vera í vandræðum og þetta bjóði upp á afar augljósa möguleika á misnotkun.
Málið þykir líka vandræðalegt þar sem dómsmálaráðuneyti Bidens hafði áður sagt að það að þiggja náðun staðfesti sekt.
ICYMI:
Biden Justice Department tells court an acceptance of pardon is “a confession of guilt.” pic.twitter.com/TGCA0EUa2e
— 🇺🇸 Mike Davis 🇺🇸 (@mrddmia) January 20, 2025