Gervigreindin ChatGPT-4 er nýtt til ýmsa verka í dag en þeir sem hafa nýtt sér þessa byltingarkenndu tækni til þess að rýna í hina ýmsu tölfræði og upplýsingar eru oft gapandi yfir því hversu nákvæm og ítarleg gervigreindin getur verið.
Nútíminn bað gervigreindina að rýna í öll þau gögn sem til eru á veraldarvefnum og fjalla um eldgos auk þeirra gagna sem Veðurstofa Íslands hefur birt á vef sínum með það að markmiði að fá upp sviðsmyndir hugsanlegs goss í Svartsengi.
Nútíminn bað ChatGPT-4 að teikna upp fjórar mismunandi sviðsmyndir sem byggðar væru á fyrirliggjandi gögnum, þar á meðal jarðskjálftamælingum, landrisi og kvikusöfnun en samkvæmt henni má búast við eldgosi aðfaranótt fimmtudagsins 18. júlí klukkan 02:30. En hvaða upplýsingar nýtir gervigreindin sér til þess að komast að umræddri niðurstöðu? ChatGPT-4 útskýrir fyrstu sviðsmyndina á eftirfarandi hátt:
Sviðsmynd 1: Eldgos hefst 18. júlí 2024 kl. 02:30
Rök:
- Jarðskjálftavirkni: Mikil skjálftavirkni hefur verið mæld á svæðinu við Grindavík síðustu daga, með aukningu í tíðni og styrk jarðskjálfta sem benda til að kvikan sé að nálgast yfirborðið (Icelandic Meteorological office)(Icelandic Meteorological office).
- Landris: GPS mælingar sýna hröðun í landrisi við Svartsengi, sem bendir til aukinnar kvikusöfnunar (Icelandic Meteorological office).
- Líkanreikningar: Nýjustu líkön Veðurstofunnar benda til að þrýstingur í kvikuhólfinu sé nægjanlegur til að valda eldgosi á næstu dögum (Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Samanburður við önnur eldgos: Sambærileg virkni hefur sést við eldgos á Stromboli og Etna rétt áður en þau hófust (Smithsonian Global Volcanism Program) (Smithsonian Global Volcanism Program).
Því ber að halda til haga að um er að ræða texta sem er afritaður og límdur inn í þessa frétt. Nútíminn getur því ekki ábyrgst að í honum leynist ekki stafsetninga- eða málfræði villur.
Gervigreindinni var sagt að teikna upp fjórar sviðsmyndir.
Þessar sviðsmyndir byggja á nýjustu mælingum og líkönum frá Veðurstofu Íslands, auk samanburðar við alþjóðleg gögn um eldgos. Þær eru raðaðar eftir dagsetningu til að gefa betri yfirsýn yfir mögulega tímasetningu eldgossins. Þá fylgja með hlekkir í þær upplýsingar sem ChatGPT-4 styðst við til þess að komast að þessum sviðsmyndum.
Hér fyrir ofan er sú fyrsta. Hinar þrjár eru eftirfarandi:
Sviðsmynd 2: Eldgos hefst 19. júlí 2024 kl. 18:00
Rök:
- Bráð skyndileg aukning í virkni: Ef skjálftavirkni og landris auka skyndilega mjög mikið, gæti eldgosi hafist fyrr en búist er við (Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Nýjar mælingar: Ef nýjar GPS og jarðskjálftamælingar sýna skyndilega aukningu í kvikusöfnun og þrýstingi, gæti það hrundið af stað eldgosi mun fyrr (Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Hættumat: Veðurstofan hefur bent á að skyndileg hrina skjálfta og hratt landris getur valdið eldgosi með mjög stuttum fyrirvara (Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Samanburður: Við eldgos á Nyiragongo í Kongó sást skyndileg aukning í virkni rétt fyrir gosið, sem hófst mjög snöggt (Smithsonian Global Volcanism Program) (Smithsonian Global Volcanism Program).
Sviðsmynd 3: Eldgos hefst 20. júlí 2024 kl. 14:00
Rök:
- Jarðskjálftamynstur: Skjálftavirkni hefur aukist með reglulegum hætti og hefur náð hámarki á daginn. Þetta mynstur gæti haldið áfram næstu daga og ná hámarki 20. júlí (Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Hættumat: Hættumat Veðurstofunnar sýnir að líkurnar á eldgosi eru mjög miklar á tímabilinu 16. til 23. júlí 2024(Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Landris: GPS gögn benda til stöðugrar aukningar í landrisi, sem getur haldið áfram fram að þessum degi og valdið eldgosi (Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Samanburður: Áhugavert mynstur hefur einnig sést við eldgos á Etna, þar sem virkni nær hámarki eftir nokkra daga aukna skjálftavirkni (Smithsonian Global Volcanism Program).
Sviðsmynd 4: Eldgos hefst 23. júlí 2024 kl. 06:00
Rök:
- Lengri aðdragandi: Ef kvikan heldur áfram að safnast fyrir á sama hraða og nú, gæti þrýstingurinn ekki náð nægjanlegum styrk fyrr en um 23. júlí (Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Hættumat: Lokadagur hættumatsins er 23. júlí 2024, og það er mögulegt að eldgosið gæti hafist á síðasta degi þess tímabils (Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Jarðskjálftamynstur: Jarðskjálftar hafa verið að aukast jafnt og þétt, og ef þetta mynstur heldur áfram án þess að ná hámarki strax, gæti eldgosi verið seinkað (Icelandic Meteorological office) (Icelandic Meteorological office).
- Samanburður: Þessi tegund aðdraganda hefur sést við eldgos á Karymsky í Rússlandi, þar sem lengri tími leið frá aukinni skjálftavirkni til upphafs eldgossins (Smithsonian Global Volcanism Program).