Í lokuðum umræðuhópi kvenna af erlendum uppruna á Facebook hafa 660 konur rætt sín á milli um kynferðisofbeldi og fordóma. 97 þeirra hafa í kjölfarið undirritað yfirlýsingu sem birtist á Kjarnanum í morgun. Yfirlýsingunni fylgja 34 reynslusögur og áskorun til samfélagsins.
„Margar okkar hafa upplifað það að hafa verið yfirgefnar og einangraðar af hálfu þeirra sem þær treystu. Með því að sameinast um frásagnir hafa augu okkar hins vegar opnast fyrir því að samfélagið hefur um langa hríð snúið blinda auganu að ýmsu misjöfnu sem átt hefur sér stað gagnvart konum af erlendum uppruna. Framkomu sem hefur leitt til þess að margar okkar upplifa sig ekki öruggar og að mörgum okkar finnst við ekki eiga sama rétt til verndar, aðstöðu og réttinda í íslensku samfélagi, segir í yfirlýsingunni.
„Við ætlum ekki lengur að standa hjá í þögn. Við höfum fundið okkur vettvang til að standa saman og teygjum okkur nú til samfélagsins sem við búum í, elskum og vinnum í, til að standa með okkur,“ segir í yfirlýsingunni sem lesa má í heild hér að neðan.
Yfirlýsing kvenna af erlendum uppruna sem búa á Íslandi:
#Metoo byltingin á Íslandi hefur leitt til þess að fólk hefur opnað augun fyrir kynferðisofbeldi, mismunun og áreiti gagnvart konum. Konur úr ýmsum starfsstéttum hafa stigið fram og deilt frásögnum úr sínu vinnuumhverfi þar sem þær hafa orðið fyrir markvissu niðurbroti og kerfisbundinni misbeitingu valds af hálfu karlmanna. Konur hafa undanfarið staðið upp og krafist þess að samfélagið í heild sinni opni blinda augað sem snúið hefur að þessari stöðu. Kynbundin mismunun leiðir til misnotkunar og áreitis og því þurfa vinnuveitendur að setja sér áætlanir og hrinda í framkvæmd verkferlum sem tryggja jafnræði kynjanna.
Við konur af erlendum uppruna sem búum hér á landi höfum átt erfitt með að finna okkur stað innan #Metoo byltingarinnar. Fáar af þeim konum sem stigið hafa fram með sínar frásagnir hingað til, tilheyra þeim hópi. En er það vegna þess að við erum hafðar útundan eða kjósum við að standa hjá? Það er mikilvægt að við leitum svara við þeim spurningum og að við þorum að finna svörin við þeim. Það er ekki síður mikilvægt að skilja hvers vegna við þurfum að svara þessum spurningum, nú þegar konur hafa kosið að rjúfa þögnina, standa saman og treysta því að samfélagið leggi við hlustir og bregðist við hinni háværu umræðu með þungu undiröldunni.
Frásagnir kvenna af erlendum uppruna eru ofnar úr fordómum, mismunun, markvissu niðurbroti, vanrækslu, útilokun og misnotkun. Margar okkar hafa upplifað það að hafa verið yfirgefnar og einangraðar af hálfu þeirra sem þær treystu. Með því að sameinast um frásagnir hafa augu okkar hins vegar opnast fyrir því að samfélagið hefur um langa hríð snúið blinda auganu að ýmsu misjöfnu sem átt hefur sér stað gagnvart konum af erlendum uppruna. Framkomu sem hefur leitt til þess að margar okkar upplifa sig ekki öruggar og að mörgum okkar finnst við ekki eiga sama rétt til verndar, aðstöðu og réttinda í íslensku samfélagi.
Hér á eftir fara frásagnir hugrakkra kvenna sem deila með okkur sínum veruleika. Við óskum einskis annars en að þær séu lesnar með virðingu fyrir því sem systur okkar, mæður, dætur og bestu vinkonur hafa upplifað og að hver og einn lesandi spyrji sig hvort hann/hún hefði getað brugðist öðruvísi við. Við óskum þess að við leitum leiða til þess að við sem samfélag getum stutt og styrkt konur af erlendum uppruna. Við óskum þess að hver og einn finni leiðir til að brjóta niður múra þagnar og hræðslu í þeim tilgangi að leggja sitt af mörkum við að skapa öruggan stað í samfélaginu fyrir konur sem þurfa á vernd og styrk að halda.
Það er mikilvægt að setja á dagskrá ástæður fordóma, mismununar og niðurbrots sem konur af erlendum uppruna upplifa á Íslandi. Sumum okkar, sem hafa orðið fórnarlömb heimilisofbeldis, kynferðisofbeldis og jafnvel mansals, er markvisst haldið í viðkvæmri stöðu sem jafnvel er notuð gegn þeim. Gáfaðar, menntaðar, sterkar og fallegar konur flytja hingað til lands ala með sér sömu drauma og vonir og íslenskar konur um bjarta framtíð og velgengni. Þegar þessar konur sjá drauma og vonir verða að engu vegna kerfisbundinna fordóma, vanrækslu og mismununar, er þeim þröngvað í hlutverk fórnarlambs sem oftar en ekki er upp á kvalara sinn komið.
Konur af erlendum uppruna krefjast nú sömu athygli og íslenskar kynsystur þeirra og að samfélagið bregðist við þeirra frásögnum með sama hætti og frásögnum íslenskra kvenna. Fyrirtæki, samtök, íþróttafélög og sveitarfélög setja nú saman aðgerðaáætlanir og verkferla sem útrýma eiga kynferðislegri mismunun, misnotkun og áreiti. Innan þessara áætlana og ferla þarf að vera pláss fyrir konur af erlendum uppruna. Þar þarf að horfa sérstaklega til valdeflingar þessa viðkvæma hóps, sem þarf ekki bara að eiga sína rödd. Sú rödd þarf líka að njóta skilnings og virðingar. Við viljum að vinnuveitendur tryggi það að við séum upplýstar um réttindi okkar og að verkferlar séu skýrir og boðleiðir greiðar þegar við þurfum að vernda réttindi okkar sjálfra.
Innan heilbrigðiskerfisins, velferðarkerfisins og dómskerfisins þurfa íslensk stjórnvöld, bæði ríki og sveitarfélög, að tryggja það að konur af erlendum uppruna eigi greiða leið að úrræðum til að vernda viðkvæma stöðu sína. Margar okkar hafa þjáðst í þögn þegar við höfum hvorki haft þekkingu á eða borið traust til þessara þriggja kerfa sem eru uppistaða öryggisnetsins sem hvert heilbrigt samfélag passar að séu aðgengileg fyrir alla þá sem á þurfa að halda. Til að grípa þá sem minnst mega sín. Og til að tryggja að grundvallar mannréttindi séu virt þannig að enginn þurfi að líða fyrir uppruna sinn eða litarhátt, trú sína eða kynhneigð.
Við ætlum ekki lengur að standa hjá í þögn. Við höfum fundið okkur vettvang til að standa saman og teygjum okkur nú til samfélagsins sem við búum í, elskum og vinnum í, til að standa með okkur. #Metoo er #VIÐlíka hreyfing þar sem við stöndum stoltar til að bjóða mismunun og misnotkun byrginn. Konur af erlendum uppruna geta líka látið í sér heyra.
Þær frásagnir sem koma hér á eftir þarf að lesa með gleraugum virðingar, skilnings og varfærni. Þessar hugrökku konur hafa valið að deila þessum sársaukafullu frásögnum undir nafnleysi. Við biðjum um að lesendur nýti þær tilfinningar sem kunna að vakna við lesturinn til að finna leiðir til að bæta stöðu okkar og brúa það bil sem myndast hefur á milli okkar og annarra í samfélaginu.